Vu Ngoc Oanh Bạn có lúc nào đó đứng giữa những băn khoăn lựa chọn về nghề nghiệp và hoang mang chuẩn bị những kĩ năng chuẩn bị đi làm không? Mình thì trải qua ít nhất cũng 4 lần có kèm theo mất ngủ. 😄 Người Trong Muôn Nghề là quyển sách mình đọc được trong tháng 2/2022. Quyển sách đã mở ra cho mình một cái nhìn rộng hơn về các nghề trong xã hội, dù chưa phải là toàn diện nhất. Sách cũng đã làm thay đổi suy nghĩ của mình khá nhiều trong việc xác định lại khả năng và mong muốn của bản thân, và mình đã quyết định viết review. Để không ảnh hưởng tới bản quyền nội dung, mình sẽ tập trung vào tổng quan chung của sách, những điều mình thay đổi sau khi đọc và những câu nói mình thích. Bạn có thể tìm mua và đọc thêm nội dung nhé.
Tổng quan và ấn tượng ban đầu
Người Trong Muôn Nghề là quyển sách được thực hiện bởi Spiderum và TopCV cùng các cây viết trẻ nhưng nhiều kinh nghiệm trong từng ngành nghề, lĩnh vực và môi trường khác nhau. Sách phù hợp với học sinh khi bạn đứng giữa ngã ba đường trong việc lựa chọn học ngành nghề gì, hoặc cho sinh viên khi định hướng công việc cũng như môi trường làm việc sau khi ra trường. Ngoài ra, với bạn đọc đã đi làm, muốn mở rộng kiến thức về chiều rộng, muốn khám phá những khả năng của bản thân trong việc thử thách học và làm các công việc mới, sách cũng cung cung cấp cái nhìn đa chiều về những thuận lợi – khó khăn, những được – mất khi bạn chọn mở rộng phát triển thêm lĩnh vực bạn ưa thích khi bạn tìm được điểm giao giữa năng lực, sở thích cá nhân với nhu cầu của xã hội.
Sách là sự kết hợp giữa các chỉ dẫn và những trải nghiệm, bài học trong những câu chuyện thật của từng tác giả trong đời sống. Mỗi bài viết của họ chỉ ra những khía cạnh, góc khuất và những điều cần trang bị cho ngành nghề đó. Các chia sẻ như lời tâm sự, gần gũi hơn với người đọc, luôn đề cập đến điểm mạnh và điểm yếu của từng ngành nghề, giúp cho bạn đọc có cái nhìn thực tế hơn, tránh ảo tưởng về sự dễ dàng, thuận lợi của bất cứ ngành nghề nào.
Ấn tượng ban đầu của mình về cuốn sách là phong cách trẻ. Sách dày khoảng 200 trang, được thiết kế với các hình và màu sắc trẻ trung, đẹp mắt, tạo hứng thú cho người đọc. Mình chấm điểm 9/10 hình thức vì sách hợp style của mình. Bố cục của sách chia làm 3 phần:
- “Phù hợp hay là chết”: Sách cho những kiến thức về đặc điểm và cách tồn tại trong những môi trường làm việc khác biệt như: một cỗ máy khổng lồ “big corp”, môi trường nhà nước, làm start up, freelancer. Bạn đọc sẽ hiểu thêm về đặc tính riêng của từng môi trường, các công việc có thể làm, vấn đề tiền lương và cách để thích nghi với từng môi trường đó. Sau khi đọc phần 1, mình đã suy nghĩ lại và xoá đi một phần thiên kiến về các môi trường làm việc khác mà mình chưa trải qua. Ngành nghề và công việc là bất định, có thể thay đổi, quan trọng là sự thích nghi. Nếu bản thân mình thích nghi tốt thì môi trường nào cũng có thể phù hợp.
- “Người chọn nghề hay nghề chọn người”: Sách mang tới cho mình những góc nhìn mới hơn, toàn diện hơn về nhiều ngành nghề trong xã hội thông qua những câu chuyện được – mất, yêu cầu đặc thù, khó khăn riêng của những người đi trước với 12 công việc thuộc nhiều lĩnh vực khác nhau như y tế, giáo dục, báo chí, truyền thông – marketing, hay như game, youtuber, nghệ thuật mà giới trẻ hiện nay hướng đến. Dù 12 công việc này không thể bao quát hết tất cả các ngành nghề trong xã hội nhưng cũng giúp mình có thêm kiến thức về cách vận hành và đóng góp nho nhỏ của từng công việc cho xã hội, để mình hiểu rằng công việc nào cũng cực nhọc vất vả và biết ơn công việc mình đã có khi ra trường.
- “Hành trang vào nghề”: sau khi định hình được bản thân muốn làm trong môi trường như thế nào (phần 1), xác định được cái được cái mất của từng ngành nghề và sở thích của bản thân (phần 2), bạn đọc sẽ đi tới phần này nhằm xem thêm những chia sẻ về hành trang vào nghề. Sách đề cập tới “khủng hoảng tuổi 20” khi bạn phân vân chọn nghề, chọn công việc hay lựa chọn giữa đam mê hay tài chính kèm theo một số lời khuyên. Ngoài ra, tác giả còn cho gợi ý về việc sử dụng quỹ thời gian thời sinh viên hợp lý. Ngoài việc học, sinh viên nên và có thể làm gì để có một thời thanh xuân ý nghĩa và không bị lãng phí.
Suy nghĩ khi đọc sách
Xem xét lại những suy nghĩ của mình sau khi đọc sách, mình đã nhận thấy:
- Sách giúp mình nhìn lại quá trình tự phát triển bản thân trong hơn 10 năm qua khi là học sinh cấp 3 chọn nghề, khi là sinh viên lựa chọn công việc khi mới ra trường. Nghĩ lại lớp 12 mà đọc cuốn sách này thì chưa chắc mình có theo ngành học và công việc hiện tại. Chắc lúc ấy mình nghe theo lời khuyên của thầy chủ nhiệm. “Em xin lỗi thầy vì đã trái lời thầy”. 😀 Nhưng nghĩ lại chắc là nghề chọn mình rồi. Hihi. Muộn còn hơn không, vì hiện tại, sách còn cho mình những kiến thức, góc nhìn mới về các ngành nghề khác, qua đó mình có thể cân nhắc để mở rộng vùng học hỏi và sáng tạo sang các lĩnh vực ngoài Dược, cụ thể như thêm động lực viết lách trên blog này chẳng hạn.
- Mặc dù sách không đề cập cụ thể đến ngoại ngữ, nhưng các công việc được đề cập trong sách có yêu cầu về khả năng ngoại ngữ. Cũng như mình nghĩ, ngoại ngữ là công cụ bắt buộc trong quá trình phát triển về công việc, dù là làm thuê, làm chủ hay tự do. Và có thể 10-15 năm nữa, ở các thế hệ sau, việc thông thạo nhiều ngoại ngữ sẽ là xu thế tất yếu theo đà phát triển và yêu cầu của công việc.
- Mình thấy thế hệ trẻ càng ngày càng giỏi và năng động, sách và mình đều có lời khuyên cho sinh viên ngay từ trên ghế nhà trường: tham gia hoạt động ngoại khoá, đi làm thực tập sinh hay part time, thử nghiệm các hoạt động độc lập xây dựng thương hiệu cá nhân (ước gì lúc sinh viên có anh chị mentor nào chỉ dạy mình) và đừng quên chơi. Khi chọn bất kì công việc nào, tinh thần cầu tiến, kiên trì và sự chân thành là những yếu tố sẽ tạo thành công. 🙂
- Sách cũng có một số điểm trừ nhỏ xíu xiu như số lượng các ngành nghề chưa đủ, nội dung một số ngành nghề, lời khuyên chưa thực sự sâu, lối viết của mỗi tác giả hơi khác nhau, và có đôi bài mình khó có thể cảm thụ được hết. Điều này một phần có thể là cảm nhận chủ quan của mình hoặc do bản thân mình chưa hứng thú với ngành nghề hay lĩnh vực đó. Tuy vậy đây cũng là điểm khác biệt của sách, và mình vẫn đánh giá Người Trong Muôn Nghề là quyển sách đáng đọc bởi nó cô đọng phần lớn các suy nghĩ, kinh nghiệm, năng lượng và sự nhiệt huyết của tất cả các tác giả nhằm truyền tải tốt nhất đến bạn đọc. Đây là quyển sách hướng nghiệp không gây ngợp về nội dung cho các bạn học sinh, sinh viên hoặc người đang hoang mang trong việc chọn nghề để tránh bỡ ngỡ cho các quyết định nghề nghiệp của mình.
Quotes ưa thích
Dưới đây mình xin trích một số quotes mà mình thích trong cuốn sách này.
“Tấm bằng đại học có giá trị gì, nếu như hầu hết kiến thức, kĩ năng đều có được nhờ sự tự học? Tấm bằng và bản thân quá trình buộc phải trải qua để có tấm bằng đó, chính là điều kiện để một đứa trẻ mới lớn tiếp cận với nghề nghiệp tương lai”. – Trung Tuyến
“Đừng kì vọng một nghề nghiệp ổn định vì một tương lai ổn định đi theo đúng kế hoạch định sẵn chỉ là một ước muốn chứ không phải là một thực tế. Đến thời điểm một người phải lựa chọn xem bạn nên xuất phát từ đâu trước: đam mê hay tài chính thì lời khuyên của tôi sẽ là hãy bắt đầu từ tài chính.” – Husky
“Nỗ lực và thái độ tốt phải dẫn đến kết quả và sự chuẩn xác. Chất lượng kết quả và tiêu chuẩn cao trong công việc sẽ nói với cả thế giới bạn là ai”. – Khánh Nguyễn
“Cuộc sống của mỗi người là khác nhau. Con đường sự nghiệp khác nhau, mục tiêu khác nhau nên đương nhiên thành tựu đến vào những thời điểm khác nhau. Vì vậy, không thể so sánh bản thân với người khác, chỉ có thể so sánh bản thân với mình.” – Anh Thư
“Cho dù là một công việc bạn rất yêu thích cũng sẽ có những phần mà bạn cảm thấy rất chán, nhưng hãy nhớ rằng đó là điều tất yếu”.– Tuấn Anh
“Những bạn trẻ tiến xa nhất là những người tích cực đặt câu hỏi tại sao, và suy nghĩ đào sâu vấn đề hơn là chỉ chăm chăm muốn học cho nhanh lấy thành tích trong CV rồi nhảy việc” – Nhất Trí
“Ngành nào cũng có khó khăn và vất vả riêng, sao có thể so sánh như vậy được? Quan trọng là chúng ta đã lựa chọn con đường của mình thì dù có thể nào cũng phải làm cho thật tốt. Có đói, có nghèo, có bị chửi oan, có ấm ức ra sao thì cũng lặng lẽ mà làm công việc của mình thôi… Mà thật ra đã sống trên đời thì ai cũng khổ cả thôi, biết gạt cái khổ của bản thân ra một bên mà nghĩ cho những cái khổ của người khác thì cuộc sống chẳng dễ chịu hơn sao?” – Minh Tuấn
“Cái khó nhất trong nghề dạy học là biết học, cái dở nhất trong nghề dạy là nghĩ mình đương nhiên là thầy” – Hà Phạm
“Người ta không quan trọng câu trả lời của mình là gì, quan trọng là cách mình giải thích giúp họ đánh giá được con người mình là ai”. – Huy Thành
Hi vọng bài viết của mình cho bạn thấy một số điểm bản thân mình quan tâm và có ích cho bạn khi quyết định có hay không lựa chọn Người Trong Muôn Nghề để đọc nhé. Nếu bạn đã từng đọc qua và có cảm nhận khác, chia sẻ mình biết với nhé.
Cảm ơn bạn đã đọc bài viết của mình.
Gửi yêu thương!
Stay positive, be present!
Oanh
